Auteurs en uitvoerende kunstenaars beter beschermd
Op 19 juni jl. is het wetsvoorstel auteursrecht contracten naarde Tweede Kamer gestuurd. Het gaat om wijziging van de 100-jarige Auteurswet en de Wet Naburige Rechten. Doel van het wetsvoorstel is om de juridische positie van auteurs en uitvoerende kunstenaars te versterken ten opzichte van de exploitanten van hun werken. Denk daarbij kan bijv. aan ontwerpers, schrijvers, acteurs, dansers en muzikanten.
In eerdere voorstellen en concepten van wet werden beperkingen ingevoerd op de overdraagbaarheid van het auteursrecht. Deze voorstellen zijn, vanwege grote kritiek, niet overgenomen in het wetsvoorstel auteursrechtcontracten. Het auteursrecht blijft dus gewoon overdraagbaar.
Hieronder volgen enkele hoofdpunten.
Billijke vergoeding
Een belangrijke wijziging is dat er een verplichte billijke vergoeding komt voor makers. Zij hebben recht op een billijke vergoeding voor exploitatie van hun werken.
Maar wat is billijk? Dat moet in eerste instantie worden vastgesteld door verenigingen van makers en verenigingen van exploitanten. Als deze partijen er samen niet uitkomen, dan moet de Minister van Justitie vaststellen welke vergoeding billijk is.
Ook komt er een geschillencommissie voor de billijkevergoeding.
In het voorstel is opgenomen dat de maker geen afstand kandoen van zijn recht op een billijke vergoeding.
De billijke vergoeding kan ook worden gevraagd van opvolgendeexploitanten die de rechten van een eerste exploitant hebben overgenomen.
Nieuwe exploitatievormen
In aanvulling daarop bevat het wetsvoorstel een bepaling diebetrekking heeft op exploitatie van het werk op een wijze die ophet moment van de overeenkomst tussen maker en exploitant nog onbekend was. Ook daarvoor is een aanvullende billijke vergoeding verschuldigd.
Bedenk dus goed welke exploitatievormen worden voorzien.
Bescherming tegen niet actieve exploitatie
Makers worden in de nieuwe regeling straks ook beter beschermd tegen een luie exploitanten.
De overeenkomst met de exploitant kan dan geheel of gedeeltelijk worden ontbonden door de maker als de exploitant het werk niet in voldoende mate exploiteert.
Bestsellers
De bestsellerbepaling houdt in dat de maker een hogere vergoeding kan eisen als de oorspronkelijk overeengekomen vergoeding niet meer in een redelijke verhouding staat tot de opbrengsten die de exploitant met het werk genereert. Toetsing achteraf dus. Voor de auteur fijn maar voor uitgevers en andere exploitanten kan dit erg vervelend uitpakken.
Uitgevers zullen met deze mogelijkheid rekening moeten gaan houden in hun exploitatiebegroting.
Filmwerken
Tot slot, krijgen de belangrijkste makers van een film (zoals de regisseur, de scenarioschrijver en degene die muziek heeft gemaakt voor de film) en degenen die aan het ontstaan van de film een wezenlijke scheppende bijdrage hebben geleverd, recht op een proportionele vergoeding als zij hun rechten overdragen aan de producent van een filmwerk.
Deze rechten kunnen dus niet meer in één keer worden afgekocht, zoals nu vaak de praktijk is.
Slotsom
Uitgevers en andere exploitanten van auteursrechtelijk beschermd materiaal zullen alvast rekening moeten gaan houden met de nieuwe regeling, die weleens snel tot wet zou kunnen worden verheven.
De tekst van het wetsvoorstel vindt u hier.
publicatiedatum: dinsdag 26 juni 2012