De Stichting Reclame Code introduceert in samenwerking met de branchevereniging DDMA en de bvA (Bond van adverteerders) het certificaat “Certified by Influencerregels.com”.
E-learning en certificaat
Met het certificaat kunnen influencers en content creators laten zien dat ze op een juiste en verantwoorde manier reclame willen maken. Om het certificaat te kunnen behalen, moet een e-learning worden doorlopen. Het succesvol doorlopen van de e-learning wordt vervolgens beloond met een vermelding in een openbaar register. Dit alles vindt plaats op Influencerregels.com. Om het certificaat te behouden moet de influencer de e-learning jaarlijks doorlopen.
Bedrijven als Coca-Cola Nederland, L’Oréal Group, TUI, Unilever, Heineken Nederland, McDonald’s, Kruidvat, Nestlé en VTech hebben al kenbaar gemaakt het initiatief te steunen. Unilever merkt zelfs op dat het certificaat voorwaarde wordt voor samenwerking met influencers.
Overige tools
De e-learning en het certificaat vormen een aanvulling op diverse andere tools en hulpmiddelen.
Zo biedt de Stichting Reclame Code – wederom in samenwerking met de branchevereniging DDMA en de bvA – al een guidance document en adviestool aan. Met de adviestool kan in vijf stappen worden nagegaan hoe reclame via social media duidelijk herkenbaar kan worden gemaakt.
Eind vorig jaar lanceerde de Europese Commissie nog de Influencer Legal Hub. Door middel van videotrainingen, flyers en checklists wordt daar uitleg gegeven over de Europese regels voor eerlijke handelspraktijken, die ook gelden voor (Nederlandse) influencers, content creators, marketeers, agentschappen, merkhouders en andere adverteerders die zich online richten op consumenten.
Ook vanuit de branche zelf werd al een Europese DiscloseMe-tool gelanceerd en de website www.influencerregels.com, waarop nu dus ook het certificaat “Certified by Influencerregels.com” is ondergebracht.
Verder heeft de Autoriteit Consument en Markt de Leidraad Bescherming Online Consument opgesteld. Deze geeft instructies om te voorkomen dat online verleiding tot misleiding leidt. De leidraad bevat een onderdeel met specifieke regels voor het gebruik van influencers voor het maken van reclame. Deze regels gelden overigens niet alleen voor de influencers, maar ook voor het bedrijf dat influencers inschakelt.
Reclameregels
De tools en hulpmiddelen zijn een reactie op het pakket aan regels dat inmiddels bestaat voor het gebruik van online sociale media voor reclame en influencer marketing. Ze zijn bedoeld om influencers, content creators en bedrijven die daarmee samenwerken enig overzicht en handvatten voor naleving van de reclameregels te bieden.
Zo bevat allereerst het Burgerlijk Wetboek diverse algemene regels omtrent misleidende reclame, vergelijkende reclame en oneerlijke handelspraktijken. Op basis hiervan moet een influencer bijvoorbeeld duidelijk maken dat deze wordt betaald voor het promoten van een product of dienst. In die communicatie moet de influencer rekening houden met de leeftijd en taal van de doelgroep.
Influencers die video’s plaatsen op YouTube, Instagram en TikTok moeten zich bovendien houden aan de Mediawet en zich bij meer dan 500.000 volgers registreren bij het Commissariaat voor de Media. De Mediawet is in november 2020 gewijzigd als gevolg van wijzigingen op Europees niveau. De regels uit de Mediawet gelden daardoor niet langer alleen voor traditionele mediadiensten, maar ook voor videoplatforms en influencers.
Daarnaast hebben de toezichthouders (de Stichting Reclame Code en het Commissariaat voor de Media) en de branche zelf handleidingen en beleidsregels opgesteld. Zo gelden naast de meer algemene regels uit de Nederlandse Reclame Code, ook de bijzondere regels voor reclame uit de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing. Deze bepaalt onder meer dat de influencer de relatie met de adverteerder uitdrukkelijk en eenvoudig vindbaar moet vermelden. Dat kan bijvoorbeeld met de tekst “deze video bevat reclame voor [adverteerder]” of in het geval van foto’s of berichten met hashtags als #ad, #reclame #spon of de tekst “samenwerking met @[adverteerder]”. Op grond van het manipulatieverbod is verder het gebruik van neplikes en nepvolgers niet toegestaan. Voor reclame gericht op kinderen geldt bovendien nog aanvullend de Kinder- en Jeugdreclamecode.
Reclameregels zijn verder te vinden in de gebruiksvoorwaarden van sociale media platforms.
Tot slot
Bovenstaande vormt slechts een greep uit de vele regels die gelden voor reclame, influencers en (sociale media) platforms. Niet alleen de toezichthouders, maar ook de rechter kunnen handhavend optreden. De sancties kunnen niet alleen financieel schadelijk zijn, maar ook voor het imago. Het is daarom van belang om alert te zijn en te blijven op de verplichtingen en verantwoordelijkheden bij het maken van online reclame. Dat geldt niet alleen voor influencers en content creators, maar ook voor de bedrijven die daarmee samenwerken en online platforms.
Meer weten?
Neem contact op met Eva van Groezen.
