De onderhandelaars van de Europese Unie (‘EU’) en het Verenigd Koninkrijk (‘VK’) bereikten op 24 december 2020 alsnog een Brexit-akkoord met de nieuwe regels die vanaf 1 januari 2021 gelden tussen de EU en het VK. Hoewel het Europees Parlement nog definitief akkoord moet gaan met de handels- en samenwerkingsovereenkomst, worden de nieuwe regels vanaf 1 januari 2021 wel al met instemming van het Europese Parlement voorlopig toegepast.

Merken

Geregistreerde Uniemerken

Voor Uniemerken die op 31 december 2020 al waren geregistreerd, wordt per 1 januari 2021 automatisch en zonder bijbetaling een vergelijkbaar, vervangend VK-merk gecreëerd door het Intellectual Property Office (‘IPO’) van het VK. Dit nationale merk behoudt de data (zoals registratie- en prioriteitsdatum) van het oorspronkelijke Uniemerk. Het VK-merk is zelfstandig en kan los van het oorspronkelijke Uniemerk worden aangevochten of vernieuwd.

Voor houders van een Uniemerk die geen VK-merk willen verkrijgen, bestaat de mogelijkheid tot opt out. Die mogelijkheid vervalt zodra de houder het VK-merk heeft gebruikt. Van gebruik is bijvoorbeeld sprake als de houder het VK-merk heeft overgedragen of het VK-merk betrokken is in een gerechtelijke procedure.

Aangevraagde Uniemerken

Voor aanvragers van een Uniemerk dat op 31 december 2020 nog niet was geregistreerd, bestaat de mogelijkheid om een VK-merk aan te vragen met de data (zoals indienings- en prioriteitsdatum) van het oorspronkelijk aangevraagde Uniemerk. Dit kan tot 1 oktober 2021.

Voorwaarde is dat de aanvraag voor het VK-merk ziet op waren en diensten die overeenkomen met het oorspronkelijk aangevraagde Uniemerk. Op haar website waarschuwt de regering van het VK op het risico van merkkaping als daaraan niet wordt voldaan: een andere partij kan dan een aanvraag voor het VK-merk indienen die wél overeenkomt met het oorspronkelijk aangevraagde Uniemerk en zo het merk voor het VK met prioriteitsdatum kapen.

De aanvraag van een VK-merk wordt onderworpen aan de toelatingseisen van het IPO van het VK. Ook is een separate aanvraagvergoeding voor het VK verschuldigd.

Normaal gebruik

Als een Uniemerk in de afgelopen vijf jaren niet normaal is gebruikt op het beschermde grondgebied (oftewel de EU), kan een doorhalingsactie worden ingesteld. Eenzelfde regeling bestaat in het VK.

Een Uniemerk hoeft niet in álle lidstaten te zijn gebruikt om te voldoen aan het vereiste van normaal gebruik. Het kan dus zo zijn dat het oorspronkelijke Uniemerk niet in het VK is gebruikt. Dat zou tot onwenselijk en onbedoelde uitkomsten kunnen leiden voor het per 1 januari 2021 gecreëerde VK-merk. Dat is dan immers strikt genomen in de afgelopen vijf jaren niet normaal gebruikt op het beschermde grondgebied (namelijk het VK). Om dit op te lossen hebben de EU en het VK afgesproken dat gebruik van het Uniemerk vóór 1 januari 2021 zal gelden als normaal gebruik van het gecreëerde VK-merk, ongeacht of dit gebruik binnen of buiten het VK plaatsvond.

Modellen

Geregistreerde Gemeenschapsmodellen

Voor Gemeenschapsmodellen die op 31 december 2020 al waren geregistreerd, geldt een vergelijkbare regeling als voor houders van een Uniemerk. Zo behoudt het automatisch gecreëerde VK-model de oorspronkelijke data (zoals registratie- en prioriteitsdatum) van het Gemeenschapsmodel en kan de houder van een Gemeenschapsmodel ook afzien van het verkrijgen van een VK-model.

Volgens de nationale wetgeving van het VK moet de houder van een model woonachtig of opgericht zijn in het VK. Het is op dit moment niet duidelijk of dit ook geldt voor houders van een VK-model dat is gecreëerd in verband met de Brexit.

Aangevraagde of nog niet gepubliceerde Gemeenschapsmodellen

Voor aanvragers van een Gemeenschapsmodel dat op 31 december 2020 nog niet was geregistreerd, bestaat net als voor aanvragers van een Uniemerk tot 1 oktober 2021 de mogelijkheid om een VK-model aan te vragen. Als voorwaarde geldt dat de aanvraag moet zien op hetzelfde model als oorspronkelijk aangevraagd voor de EU.

Voor een Gemeenschapsmodel geldt dat de publicatie daarvan kan worden opgeschort gedurende maximaal dertig maanden na de aanvraag. Voor een VK-model is dat een termijn van maximaal twaalf maanden. Dat geldt ook voor een VK-model dat in het kader van de Brexit is gecreëerd per 1 januari 2021.

Niet-geregistreerde Gemeenschapsmodellen

In de EU kan een model ook zijn beschermd als zogeheten niet-geregistreerd Gemeenschapsmodel. De bescherming wordt dan zonder registratie verkregen voor de periode van drie jaren nadat het model voor het eerst binnen de EU beschikbaar is gesteld aan het publiek. Een Gemeenschapsmodel dat op deze manier al voor 1 januari 2021 bescherming heeft verkregen, behoudt de bescherming als niet-geregistreerd model in het VK voor de resterende duur van de termijn van drie jaren.

Per 1 januari 2021 introduceert het VK bovendien een vergelijkbaar niet-geregistreerd modelrecht in haar nationale wetgeving.

Kwekersrechten

Voor houders en aanvragers van Europese kwekersrechten gelden vergelijkbare regelingen als voor het Uniemerk en Gemeenschapsmodel.

Voor aanvragers van een Europees kwekersrecht dat op 31 december 2020 nog niet was geregistreerd, bestaat de mogelijkheid om een VK-kwekersrecht aan te vragen echter maar tot 1 juli 2021.

Octrooien

De Brexit heeft geen gevolgen voor Europese octrooien die bij Europees Octrooibureau zijn aangevraagd of verleend.

Europese octrooien kenmerken zich door een centrale aanvraagprocedure via het Europees Octrooibureau. Na verlening wordt het octrooi gesplitst in nationale octrooien en kan het worden geregistreerd in landen die zijn aangesloten bij het Europees Octrooiverdrag. Anders dan de naam doet vermoeden, is het Europees Octrooiverdrag internationaal en onafhankelijk van de EU. Het VK neemt nu deel aan het Europees Octrooiverdrag als niet-EU land, net als bijvoorbeeld Zwitserland, Noorwegen en Turkije.

Het VK zal niet deelnemen aan het unitair octrooi dat nog beschikbaar moet worden en dat in één keer bescherming zal gaan bieden in bijna de hele EU. Rechtszaken over het unitair octrooi lopen in de toekomst centraal bij een gerechtshof voor heel Europa: het Unified Patent Court (‘UPC’). Het UPC zal dan ook Europees recht toepassen en dat gaat voor het VK niet samen met haar terugtrekking uit de EU.

Auteursrechten

De Europese auteursrechtrichtlijnen waren al geïmplementeerd in het nationale recht van het VK. Het VK blijft vooralsnog ook deelnemen aan de internationale auteursrechtverdragen. De verwachting is dat het nationale recht van het VK op termijn wel zal gaan afwijken van het auteursrecht in de EU, onder andere doordat de nationale rechter van het VK eigen, nationale interpretaties kan gaan geven aan de regels.

Per 1 januari 2021 is Europese Verordening 2017/1128 ‘betreffende grensoverschrijdende portabiliteit van online inhoudsdiensten in de interne markt’ niet meer van toepassing op het VK. Dat betekent dat consumenten uit het VK vanwege auteursrechten beperkt kunnen worden in hun gebruik van streamingdiensten (zoals Spotify en Netflix) als ze de EU bezoeken, en andersom.

Databanken

Ook de Europese databankenrichtlijn is geïmplementeerd in het nationale recht van het VK. Net als bij het auteursrecht kan de nationale rechter van het VK de regels op een eigen manier gaan uitleggen.

Databankrechten die vóór 1 januari 2021 in de EU of het VK zijn ontstaan, zullen voor de rest van hun looptijd in het VK en de EU blijven bestaan.

Contracten

Een en ander kan gevolgen hebben voor overeenkomsten zoals licenties, R&D-overeenkomsten, samenwerkingsovereenkomsten en distributieovereenkomsten waarin intellectuele eigendomsrechten betrokken zijn.

Meer informatie?

Heeft u vragen of twijfels over de gevolgen van de Brexit voor intellectuele eigendomsrechten, contracten of eventuele geschillen? Neem dan contact met een van onze specialisten.